صداي پای تحول انسانی در سيستان و بلوچستان
- شناسه خبر: 16020
- تاریخ و زمان ارسال: 12 مرداد 1396 ساعت 20:38
- بازدید : 26 بازدید
- نویسنده: نویسنده
محمد بلوچ زهی-در جامعه سنت گراي سيستان و بلوچستان پيش از اين، بيان ضعف ها، خلاها و ناهنجاري هاي فرهنگي و اجتماعي امري بسيار نكوهيده و ناپسند تلقي مي شد كه هر كس پيه خود انتقادي را به تن مي ماليد يا انگ خود فروخته بر آن مي چسبيد يا ستون پنجم دشمن لقب مي گرفت يا اينكه طرد مي شد و با واكنش سخت جامعه مواجه مي گشت.
عدم پذيرش ضعف ها و چشم بستن بر واقعيت هاي موجود چنان در جامعه سنت گراي سيستان و بلوچستان ريشه دوانده بود كه حتي نيروهاي درس خوانده تاب نقد از درون را نداشته و بيش از اينكه بيان ضعف هاي دروني با هدف اصلاح عام مردم را به واكنش وادار كند، اين درس خواندگان بودند كه تهاجم گونه در قبال نقد از درون موضع مي گرفتند.
در برهه اي از زمان وصف خوبي ها و فخر به گذشته مجال نقد از درون و آسيب شناسي ناهنجاري ها و ضعف هاي موجود در جامعه سنت گرا و مذهب محور بلوچستان را گرفت و همين امر سبب ايستايي در توسعه شد.
اما طي سال هاي اخير اين اقدام ترقي خواهان بلوچ يعني نقد جامعه بلوچستان با هدف توسعه و رفع برخي از ناهنجاري هاي درگير در جامعه كنوني ابعادي تازه و اميدوار كننده به خود گرفته تا جايي كه جدا از ابعاد نظري نقد از درون، اين مقوله تا آنجا پيش رفته كه وارد فاز هنري نيز شده است. پذيرش اين واقعيت كه بيان ناهنجاري هاي فرهنگي و اجتماعي و انتشار بي واهمه و عدم سانسور واقعيت ها و ناآگاهي هاي موجود در جامعه مي تواند سبب آگاه بخشي و توسعه همه شمول جامعه شود گويا جاي پاي خود را در ميان تحولگرايان و حتي جامعه كم كم دارد باز مي كند.
شايد هنر يكي از قوي ترين ابزارهاي تحجر و تعصب زدايي باشد كه با ظرافت و بدون حساسيت بتواند راه را بر توسعه و ترقي مناطق كمتر برخورداري چون سيستان و بلوچستان باز كند و در صورت تمركز دولت ها به مقوله هاي فرهنگي و اجتماعي مي تواند منشا اثر باشد.
اگر بر اين مهم باور داريم كه راه ترقي جامعه از توسعه نيروي انساني و ارتقاي سطح بينش و دانش مردم مي گذرد بايد همه عرصه ها در خدمت تحول و توسعه اين منطقه باشند كه در دولت يازدهم با ايجاد فضاي باز فرهنگي، اخذ مجوز كتاب دادشاه نوشته اكبر رييسي براي نخستين بار، برگزاري مراسم هاي فرهنگي،اعزام تيم هاي مختلف فرهنگي و ورزشي به خارج از كشور و زمينه گسترش موسيقي و هنر در سيستان و بلوچستان تا حدودي براي تعالي و ارتقاي آگاهي مردم اقدامات موثري بود كه انجام شد.
ايجاد فضاي باز فرهنگي و اجتماعي طي مدت چهار سال دولت تدبير و اميد، اعتماد به نيروهاي تحصيلكرده، لحاظ كردن شايسته سالاري در انتصاب ها، فراهم كردن عرصه حضور براي بانوان در مناصب مختلف، ايجاد فضاي گفت وگو و تعامل بين اليت و جوانان سبب جهشي چشمگير در روند توسعه نيروي انساني شده است.
در تحولي ديگر طي مدت چهار سال گذشته باتوجه به فراهم بودن بستر لازم براي فعاليت هاي فرهنگي، اين مهم منجر به رواج سبك هاي نوين موسيقي بلوچي و ظهور خوانندگان ترقي خواه و توسعه نگر به ويژه در سبك رپ شد كه ذات اين سبك موسيقي با خود انتقادي گره خورده است.
با ظهور نسل جديد موزيسين هاي تحول خواه بلوچ و در پيش گرفتن راهبرد نقد از درون در كنار اليت، نويسندگان و كنشگران شايد كمتر كسي متصور بود كه موزيسين هاي ترقي خواه بتوانند همگام با روشنفكران راه را براي اصلاح و اصلاح گري و اصلاح پذيري باز كند اما نه تنها توليدات تابوشكنانه موزيسين هاي جوان ايجاد حساسيت نكرد بلكه اين آثار جوان گرايانه با تم نقد به يكباره مورد استقبال چشمگير جامعه و جوانان و تحصيلكردگان بلوچ قرار گرفت.
به تازگي در كنار نويسندگان و اهالي رسانه،هنرمندان نوظهور و مترقي خواه بلوچ گام هاي خويش را براي ارتقاي سطح بينش و آگاهي جامعه بلوچ و زدودن غبار تعصب و تحجرگرايي استوار كرده اند تا بلكه بتواند با ظرفيت هاي عظيمي چون هنر به اصلاح اين رويه بپردازند.
ظهور چهره هاي خلاق و جوان در نسل جديد موسيقي بلوچي و توليد موزيك با استفاده از سبك هاي روز پاپ، رپ، راك، جاز به ويژه در سبك رپ به درستي توانسته جايگزين مناسب موسيقي مشابه غيربلوچي باشد براي تغيير نگاه ها باتوجه به درك بهتر محتوا و مفاهيم توليد شده آثار به زبان بلوچي. عبدل علي هوت و وحيد تركش (حسين زهي) از جمله خوانندگان نوظهور جوان، خلاق و محبوب موسيقي بلوچستان هستند: يكي در سبك پاپ و ديگري در سبك رپ كه با عبور از كليشه هاي موسيقايي معمول و در پيش گرفتن رويه اي اصلاح گرايانه به محبوبيتي غيرقابل تصور دست يافته اند كه مي طلبد نهادهاي مرتبط از لحاظ مادي و معنوي به حمايت اين گونه استعدادهاي ارزشمند انساني بپردازند تا بيش از اين راه براي توسعه نيروهاي تحول گرا بازشود.
باز كردن جاي پاي هنر و آثار توليدي انتقادي و اصلاح محور با هدف رفع برخي از ناهنجاري هاي اجتماعي مي تواند نويد يك تحول انساني را براي مردم بلوچ در آينده اي نه چندان دور به دنبال داشته باشد و همين امر علاقه مندان به توسعه سيستان و بلوچستان را بيش از پيش اميدوار و خرسند كرده است.